21 september 2012 was de dag van Project X Haren. De Facebook-aankondiging voor een verjaardagsfeestje groeide uit tot een ‘happening’ waar duizenden jongeren op af kwamen, waar de sfeer snel omsloeg en uiteindelijk resulteerde in een avond vol rellen met miljoenenschade. Vandaag, 8 maart, presenteert de onderzoekscommissie ‘Project X Haren’, ook wel ‘commissie Cohen’ genoemd, haar bevindingen. Een onderdeel van het uitvoerige onderzoek dat zij gedaan hebben, was het in kaart brengen van het berichtenverkeer op Facebook. De visualisatie die hieruit wil ik graag met jullie delen.
Een visualisatie is natuurlijk het meest interessant als hij kan worden gekoppeld aan data en gebeurtenissen. In deze visualisatie is de groei van de ‘posts’ en ‘comments’ op de Project X Haren-pagina chronologisch in beeld gebracht.
Het meest interessante vanuit mediapsychologisch perspectief vind ik dat er blijkbaar een kritieke massa nodig was – die op 17 september bereikt werd – voordat het bericht door de massamedia werd opgepikt. Een tipping point zou je kunnen zeggen. Dat is nu precies wat Jonah Berger in zijn nieuwe boek Contagious over schrijft: wat zorgt ervoor dat een bericht ‘groeit’ in omvang?
Om alvast een tipje van de sluier op te lichten: één van de zes elementen die hij beschrijft is social currency ofwel ‘sociaal betaalmiddel’. Dit wil zeggen dat een stukje informatie sneller wordt opgepikt als die informatie mensen in staat stelt iets waardevols (lees: nieuws, schaars, opmerkelijks, vermakelijks) te delen met hun sociale omgeving. Op deze manier worden die mensen zelf namelijk interessanter gevonden en ‘stijgen’ ze weer op de sociale ladder. Dus als jongeren er ‘geur’ van krijgen dat er in Haren iets gebeurt wat lijkt om de gelijknamige film, namelijk ‘Project X’, dan heeft dat nieuwswaarde voor de verteller en zal het sneller binnen sociale netwerken verspreid worden.